Γιοχάνες Χαν: Ο νέος ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για το Κυπριακό
Ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες: Γιώργος Συριόπουλος
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει τον διορισμό του κ. Γιοχάνες Χαν ως ειδικό απεσταλμένο της για το Κυπριακό, γεγονός που επισημαίνει τη δέσμευση της ΕΕ στην επανένωση της Κύπρου σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αρχές της ΕΕ. Ορισμένο γεγονός είναι η σημασία που προσδίδει η ΕΕ στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού, ιδίως σε μια περίοδο γεωπολιτικών προκλήσεων.
Στο νέο του ρόλο, ο κ. Χαν θα αναφέρεται απευθείας στην πρόεδρο της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και θα συνεργάζεται στενά με την προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ. Η αποστολή του περιλαμβάνει την υποστήριξη των προσπαθειών για μια διαρκή και συνολική διευθέτηση του Κυπριακού και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ όλων των εμπλεκομένων μερών, με στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
Η επιλογή του κ. Χαν, ενός έμπειρου Ευρωπαίου πολιτικού με ουσιαστική καριέρα στους τομείς της περιφερειακής πολιτικής και του προϋπολογισμού, θεωρείται κομβικής σημασίας. Αποδεικνύει τη σοβαρότητα της ΕΕ να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην επαναφορά των διαπραγματεύσεων για την Κύπρο. Η στενή συνεργασία του με την κ. Ολγκίν Κουεγιάρ ενισχύει τις προσπάθειες για την επίλυση του ζητήματος, συνδυάζοντας πολιτική και διπλωματία.
Το βιογραφικό του Γιοχάνες Χαν
Ο Γιοχάνες Χαν γεννήθηκε το 1957 στην Αυστρία. Με σπουδές στη Φιλοσοφία από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, έχει διαγράψει μια αξιοσημείωτη πορεία στο πολιτικό σκηνικό της Αυστρίας, ως μέλος του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος (ÖVP). Με σημαντική θητεία σε καίριες θέσεις και με την εκπόνηση του πρώτου ευρωπαϊκού μανιφέστου της νεολαίας του κόμματος, απέδειξε τη δέσμευσή του στην ευρωπαϊκή ιδέα, ιδιαίτερα κατά την περίοδο των αμφιβολιών γύρω από την ένταξη της Αυστρίας στην ΕΕ.
Η προσωπική του ζωή παραμένει σεμνή, με δύο γάμους, η τελευταία του σύζυγος είναι στέλεχος του FPÖ και πρώην Αντικαγκελάριος της Αυστρίας. Στην πολιτική του καριέρα, διετέλεσε Επίτροπος της ΕΕ, αναλαμβάνοντας καθήκοντα για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και τις Διαπραγματεύσεις Διεύρυνσης (2014-2019) και για τον Προϋπολογισμό και τη Διοίκηση (2019-2024). Ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας και θεμάτων που σχετίζονται με την Κύπρο.
Η στάση του Γιοχάνες Χαν για την Τουρκία
Η προσέγγιση του Γιοχάνες Χαν απέναντι στην Τουρκία χαρακτηρίζεται από πολυπλοκότητα, καθώς κλήθηκε να διαχειριστεί τις τεταμένες σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Ο Χαν επέδειξε κριτική αλλά ρεαλιστική στάση, καλώντας την Τουρκία να σεβαστεί την κυριαρχία της Κύπρου, λαμβάνοντας θέση σε διαφωνίες που αφορούν την αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) της χώρας. Έχει εκφράσει δημόσια αμφιβολίες ως προς τις προοπτικές ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας στην ΕΕ υπό την ηγεσία του Ερντογάν.
Παρά τις επικρίσεις, ο Χαν διατήρησε εμφατικά τον διάλογο με την Τουρκία, υποστηρίζοντας τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας για το μεταναστευτικό και αναγνωρίζοντας την ανάγκη να αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως η ειρηνευτική διαδικασία για τους Κούρδους και η απειλή του PKK, προβαίνοντας σε προτάσεις διαλόγου που στοχεύουν στη συνεργασία.
Η προσέγγιση του για το Κυπριακό
Η αναφορά του Γιοχάνες Χαν στο Κυπριακό συνδέεται άμεσα με τη δέσμευσή του για μια διαρκή λύση. Στηρίζει σταθερά τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, εκφράζοντας αισιοδοξία για την επίτευξη μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ωστόσο, η στάση του απέναντι στην Τουρκία παραμένει αυστηρή, προτρέποντας την να σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου.
Ως Επίτροπος, έχει εποπτεύσει προγράμματα ενίσχυσης της τουρκοκυπριακής κοινότητας, διαμορφώνοντας μάλιστα θετικές πρωτοβουλίες που προάγουν την οικονομική ανάπτυξη χωρίς να υπονομεύουν τη διαδικασία επανένωσης. Η ΕΕ διαθέτει ειδικό χρηματοδοτικό κανονισμό για την υποστήριξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, δίνοντας έμφαση στην κοινωνική και οικονομική ολοκλήρωση και στην προετοιμασία για μελλοντική επανένωση.
Η στήριξη προγραμμάτων όπως η Επιτροπή για τους Αγνοούμενους τονίζει το ενεργό ρόλο της ΕΕ στην υποστήριξη της ειρηνικής συμβίωσης και στη δημιουργία ενός κοινού μέλλοντος για Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.
